Historia Zakładu

Zakład Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym to kolejny etap ewolucji jednostki pod nazwą „Gleboznawstwo w Politechnice Warszawskiej”. To jednostka, która pisze kolejny rozdział w historii rozwoju nauki i kształcenia w Politechnice Warszawskiej w kontekście gospodarczym, społecznym i środowiskowym.

W 2005 roku kierownikiem Zakładu Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów została prof. dr hab. Alina Maciejewska. W Zakładzie było zatrudnionych tylko pięć osób, w tym dwóch profesorów, doktor habilitowany, dwóch adiunktów oraz doktorantka – uczestniczka studiów doktoranckich. Ponadto jedna osoba ze stopniem doktora zatrudniona w formie umowy cywilno-prawnej, w ramach realizowanych projektów badawczych finansowanych przez KBN.

W związku z rozszerzonym profilem badawczym i zakresem kształcenia w 2007 roku Zakład Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów przekształcono w Zakład Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym. Intensywny rozwój kadry naukowej tego Zakładu umożliwił od 1 lipca 2009 roku utworzenie Katedry Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, której kierownikiem nadal była prof. dr hab. Alina Maciejewska. W związku z wyborem Aliny Maciejewskiej na funkcję Dziekana, obowiązki kierownika Katedry w latach 2012-2014 pełnił prof. dr hab. inż. arch. Jan Maciej Chmielewski, a od 2015 roku ponownie prof. dr hab. Alina Maciejewska. W 2020 roku po wyborze nowych władz dziekańskich strukturę Wydziału zmieniono na strukturę zakładową. W związku z tym w miejsce Katedry Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym utworzono Zakład o tej samej nazwie. Kierownikiem tego Zakładu była nadal prof. dr hab. Alina Maciejewska do 31 sierpnia 2021 roku. W latach 2021-2024 kierownikiem zakładu był dr hab. inż. arch. Wojciech Bartoszczuk.

Od 1 października 2024 roku kierownikiem zakładu jest dr hab. inż. Adrianna Czarnecka, prof. uczelni.

Zakład Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, dawniej Katedra, zatrudnia 26 osób, które są głównie związane merytorycznie z kształceniem na kierunku studiów Gospodarka Przestrzenna, tworząc wiodący zespół w tym zakresie.

Badania naukowe w Katedrze prowadzone od 2005 roku pod kierunkiem prof. Aliny Maciejewskiej kontynuowały wieloletnią tradycję związaną z badaniem właściwości fizyko-chemicznych gleb w kontekście zachodzących procesów glebotwórczych oraz form ich użytkowania. Autorka opracowania jako kierownik jednostki, znacznie rozszerzyła zakres badań realizowanych w Katedrze, biorąc pod uwagę znaczenie gleby, przyjętą europejską strategię ochrony gleb oraz potrzebę zapobiegania jej dalszej degradacji i rosnącą w tym zakresie świadomość społeczeństwa. Tematykę tę rozszerzyła o badania dotyczące podstawowych funkcji gleby, ich zmienności i złożoności oraz procesów degradacji, jakim podlega gleba w czasie i w przestrzeni przy jednoczesnym uwzględnianiu aspektów społeczno-gospodarczych. Wpisuje się to w szeroko rozumiane gospodarowanie zasobami środowiska przyrodniczego, w tym środowiska glebowego, nie tylko w nawiązaniu do obszarów wiejskich, ale przede wszystkim w nawiązaniu do zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Prof. Alina Maciejewska za priorytetowe kwestie uznała, zgodnie z europejską strategią ochrony gleb:

• procesy leżące u podstaw funkcji gleby (np. rola gleby w bilansie CO2);
• zmiany przestrzenne i czasowe w procesach glebowych;
• czynniki ekologiczne, ekonomiczne i społeczne wpływające na zagrożenia gleby;
• czynniki wpływające na zmianę funkcji gleby w kontekście zmian w środowisku przyrodniczym;
• procedury operacyjne i technologie służące ochronie, rekultywacji gleb, rewitalizacji obszarów oraz racjonalnej gospodarce przestrzennej.

Praktycznym wyrazem prowadzonych i rozwijanych w Zakładzie kierunków badawczych były zakończone rozprawy doktorskie oraz habilitacyjne. Dość szybko nastąpił intensywny rozwój kadry Zakładu, co umożliwiło kształcenie na kierunku studiów Gospodarka Przestrzenna oraz utworzenie kształcenia na studiach II stopniu, głównie za pomocą własnej kadry.

Katedra przejęła dotychczasowy duży dorobek naukowy zgromadzony przez pracowników poprzednich jednostek, o czym napisałam w poprzednim rozdziale i znacznie rozszerzyła zarówno tematykę badawczą, a także w znacznym stopniu zwiększyła ofertę dydaktyczną o przedmioty z zakresu urbanistyki, planowania przestrzennego, rynku nieruchomości, rekultywacji, rewitalizacji, a także o przedmioty społeczno-ekonomiczne.

Pracownicy Katedry w 2014 roku